Tuesday, January 14, 2020

Aflevering 18

De eerste van mijn drie reguliere loges was La Fidélité in Gent. In november 1997 stemde het Grootcomité van de RGLB in met ons plan om met zeven broeders aan te sluiten bij La Fidélité en van daaruit na korte tijd een eigen loge op te richten. Die dochterloge van La Fidélité zou Euclides gaan heten, zoals haar twee voorgangsters, waarvan de oudste (gesticht in het Sint-Jorishof) niet om aansluiting bij een obediëntie verzocht had, en de jongste door de GLB afgewezen was.


Hetgeen officieel onze "affiliatie" heette was in werkelijkheid een her-inwijding, want men had geoordeeld dat onze maçonnieke adelbrieven niet aan de reguliere minimumvereisten beantwoordden. In mijn geval (ex-Bevrijding) was dat volkomen terecht, want ik heb zelf de anti-traditionele inwijding bij Bevrijding nooit voor legitiem gehouden. Voor mijn kompanen, die uit loges kwamen met een traditioneel inwijdingsrituaal, vond ik dat minder verantwoord. In elk geval, op 21 april 1998 ontving ik met 6 anderen uiteindelijk het Echte Ware Licht.


De voorzitter had mij die datum telefonisch voorgesteld, en ik had zijn voorstel zonder meer aanvaard. Helemaal triviaal was dat niet want door een kleine verschuiving voor te stellen had ik nog mijn 33ste graad kunnen halen die al op de agenda stond. Ik had dat bewust niet gedaan, omdat ik het oneerlijk vond in een bepaalde winkel, die ik toch ging opzeggen, nog snel een voordeeltje in te pikken. En zo komt het dat ik vandaag nog altijd 32ste ben, want mijn hardnekkige reguliere vijanden hebben mijn verdere promotie tegengehouden, evenals mijn lidmaatschap van de Royal Arch. De brave zielen die met mij overstapten zijn in de nieuwe bond probleemloos 33sten en Royal Archies geworden. Ironisch toch: in GO-kringen klonk het "hij is daar weer met zijn Opperbouwmeester en zijn bijbelcitaten" en bij de RGLB ga ik als atheïst door. Het is ook nooit goed! 😏

Na onze zwerftocht op woelige wateren voelde de intrede bij La Fidélité aan als een 'thuiskomen'. Wij werden met open armen ontvangen, ik moest enige tijd niet meer aan karren trekken en kon mij gewoon laten meedrijven. La Fidélité is tweetalig; iedereen spreekt de taal die hij verkiest, en de rituelen verlopen in de taal van de kandidaat. Dat systeem werkte opperbest en had mijn volledige instemming. De loge bezat onmiskenbaar een zekere "grandeur", die waarschijnlijk nog de geest van Le Septentrion weerspiegelt. Zij bezat o.m. een vaandel, en de spots in de zoldering waren aangebracht in de vorm van het sterrenbeeld Hond, symbool van Fidélité/Trouw. Ik voelde mij in La Fidélité zeer "thuis" en heb mijn enthousiast steentje bijgedragen aan allerlei praktisch en minder praktisch werk. Hieronder uw dienaar, met twee andere vlijtige werklieden, tijdens een pauze in het operatieve werk; de hamer en het glas vatten de Vrijmetselarij redelijk goed samen.



En hieronder het embleem van de loge, afdruk van de elektronische versie in vector graphics die ik met CorelDraw heb getekend. (De kleuren ben ik helaas, samen met het programma zelf, kwijt.)


De kleuren van La Fidélité (amarant en grijs) ziet men wel in het volgende werkstuk van mijn hand, dat een tijdlang tot de decoratie van het lokaal behoort heeft.

 



De centrale afbeelding heb ik, na afloop van de tentoonstelling Ganda & Blandinium, van de conservator verkregen. Het is een fotovergroting van een miniatuur uit het oudste Vita Amandi. Het tafereel van de bouwende 'bekeerde' Gentenaars onder toezicht van Amandus leek mij wel passen in een reguliere loge die gevestigd is in Sint Amandsberg. Wat uit mijn huisvlijt met hout, verf en stiften alleszins blijkt is mijn ongeveinsde affectie voor La Fidélité.

Zoals gepland hebben wij La Fidélité vaarwel gezegd om Euclides op te richten. Die stap heeft langer op zich laten wachten dan voorzien, en de reden is eenvoudig: ik moest aangepord worden om eraan te beginnen. Nog tijdens onze Fidélité-periode kwamen binnen die loge spanningen aan de oppervlakte waaraan wij geen deel hadden en die ikzelf, ongevoelig als ik ben voor wat er in de lucht hangt, ook helemaal niet begreep. Ik herinner mij dat er wat oprispingen waren toen een delegatie een bezoek gebracht had aan een gerectificeerde loge van de obediëntie. De pastoorssfeer en de gebeden waren bij velen in het verkeerde keelgat geschoten. (Ik heb al eerder gezegd dat ik mij daar niet aan stoor zolang men niet verlangt dat men het ook gelooft.) Ja, de gerectificeerde vleugel hangt als een molensteen om de hals van de RGLB, en ik ben niet de enige die dat vindt. 

Op een zeker ogenblik werd in de obediëntie gedebatteerd over een decreet waardoor een verkozen Achtbare Meester de punten van de eed (die hij, als iedereen, al veel eerder had afgelegd) stuk voor stuk moest bevestigen. Dus als hij vroeger A, B en C beloofd had werd hem nu gevraagd of hij A onderschreef (ja, allicht), dan hetzelfde voor B (ja zeker) en dan nog eens voor C (natuurlijk). Ik heb toen in La Fidélité de bedenking geuit dat een eed geen vervaldatum bevat, en dat men door een eed te hernieuwen precies het omgekeerde bewerkt, namelijk: zijn geldigheid relativeren. Dat viel in de gespannen sfeer van die dagen (het decreet zelf is de beste uiting van de spanningen) niet bij iedereen in goede aarde, en ik werd meteen bij de rebellerende factie ingedeeld. Ik vond dat zeer onterecht want mijn opmerking was van louter logische aard geweest, en waarover het conflict inhoudelijk ging wist ik niet (en weet ik nog niet).

Later, toen wij al goed en wel bij Euclides zaten, is La Fidélité totaal uiteengespat, volgens breuklijnen die mij nog altijd onbekend zijn. Ik heb overigens niet de indruk dat er in La Fidélité tweespalt was rondom filosofische standpunten. Bij beide conflicten waren de ruziënde partijen zoals de loge in haar geheel: tolerante vrijzinnigen. De stichter beweerde dat hij anglicaan was, en de voorzitter die ons heeft binnengebracht heeft zich als protestant laten begraven. Eén lid heeft ooit gemopperd omdat men "met zijn godsdienst lachte"; hij was katholiek. Ja, dat zal hem leren, toetreden ondanks de oekaze van Mgr. Ratzinger!

Een tijdelijk bijproduct van het ontploffen van La Fidélité was de 'wilde' loge La Candeur, waar ik weinig van afweet, maar waarvan ik de leden hoogacht en de 'wilde' geest niet ongenegen ben. Velen trokken ook naar de GLB. Ik denk dat de huidige Fidélité maar een schim meer is van wat zij ooit geweest is. 

Een ongewild grappige bijklank krijgen de namen van loges die door tweespalt verscheurd worden. "La Fidélité" is er daar 1 van, maar ook in "la Parfaite Amitié", "l'Amitié sans fin", "les Vrais Amis", 'l'Union", "la Concorde" e.d. zijn slaande ruzies niet ondenkbaar. We zullen maar aannemen dat de logenaam, zoals de Vrijmetselarij zelf, een ideaal weerspiegelt waarvan de realiteit maar een povere afspiegeling en in zeldzame gevallen ronduit een parodie is. Veel gevaarlijker lijkt mij, loges te vernoemen naar personen uit een tamelijk recent verleden. Wie weet wat komt er, na verloop van jaren, nog allemaal aan de oppervlakte over de duistere kanten van wijlen Broeder X naar wie men in zijn enthousiasme een loge genoemd heeft!


Nagekomen bedenking. De RGLB gaat er prat op dat zij de politiek buiten de deuren houdt, maar dat is niet 100% de waarheid. Ik heb met eigen oren in een vergadering van de Grootloge een officiële verklaring van de kansel horen voorlezen waarin het (toenmalige) Vlaams Blok voluit genoemd en veroordeeld werd; dat moet 2006 geweest zijn. Ik weet niet meer goed wat de inhoud was, en alle pogingen die ik recent gedaan heb om die verklaring alsnog op de kop te tikken zijn vruchteloos gebleken. Ik heb nochtans niet gedroomd, want ik heb de dag na het evenement aan de toenmalige (verse) groot-redenaar een mail geschreven waarin ik te kennen gaf dat de RGLB met die politieke verklaring "de doos van Pandora geopend had". Voor zover ik mij herinner (ik las toen nog kranten) is het VB nochtans de enige politieke partij die in haar kritiek op "de" vrijmetselarij onderscheid maakt tussen de reguliere en de irreguliere strekkingen. 

Deze bedenking staat hier, bij de aflevering over La Fidélité, om de volgende reden. Een volwaardig lid van die loge was op de verkiezingslijst van het Vlaams Blok verschenen, en de voorzitter (van de loge) had de man daarop laten convoceren voor een vaderlijk gesprek. Het gesprek vond plaats, de broeder in kwestie voelde zich in zijn kruis getast en heeft de vrijmetselarij stante pede verlaten. Ik geeft hem volledig gelijk. De loge heeft geen uitstaans met wat men buiten de logemuren als engagement laat blijken. 















 

No comments:

Post a Comment